Edukacja – najważniejsze i największe zadanie własne gminy. O edukacji publicznej jako zadaniu własnym gminy mówi ustawa o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 594 z późn. zm.) w art. 7 ust. 8. Edukacja w gminie obejmuje zakładanie i prowadzenie szkół podstawowych i gimnazjów, co precyzuje ustawa o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r., nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) w treści art. 5 ust. 5.
Zasadniczo gmina jako organ prowadzący odpowiada za finansowanie gminnego systemu edukacji oraz za wiele innych elementów – głównie o charakterze organizacyjnym. Sprawy nadzoru pedagogicznego pozostawiono organowi administracji rządowej – kuratorowi oświaty.
Podstawowym źródłem finansowania systemu gminnej edukacji jest subwencja oświatowa. Subwencja jest dochodem własnym gminy. To oznacza, że gmina nie rozlicza się z jej wykorzystania jak w przypadku dotacji. Mechanizm jest prosty: gmina ma obowiązek realizacji edukacji zgodnie z obowiązującymi przepisami (w zakresie podstaw programowych) i jeśli subwencji zabraknie na pokrycie wydatków edukacyjnych to gmina musi ten niedobór samodzielnie uzupełnić. Trzeba tutaj przypomnieć, że wydatki środków publicznych muszą być dokonywane celowo i oszczędnie, oraz z zachowaniem zasad uzyskiwania jak najlepszych efektów a także doboru adekwatnych metod i środków służących osiągnięciu założonych celów. Oznacza to oczywisty obowiązek współpracy dyrektorów szkół z wójtem w tym obszarze.
Jakie są więc główne cele gminy w zakresie edukacji? Można praktycznie odpowiedzieć jednym zdaniem. Dobre i bezpieczne warunki nauki stymulujące osiąganie przez uczniów wysokich wyników w nauce i wychowaniu oraz dobre warunki pracy i płacy dla nauczycieli i pozostałych pracowników oświaty. Mogę w tym miejscu z czystym sumieniem powiedzieć, że w naszej gminie dobrze wykonujemy to zadanie. Potwierdziły to niedawne konsultacje społeczne dotyczące strategii rozwoju gminy.
W naszej gminie funkcjonuje sześć szkół podstawowych i trzy gimnazja. Przy czym we Wrzawach szkoła podstawowa i gimnazjum połączone są w zespół.
W tabeli przedstawione są podstawowe dane dotyczące szkół podstawowych i gimnazjów.
Rok |
2009 |
2010 |
2011 |
2012 |
2013 |
2014 |
|
Szkoły podst. |
Liczba uczniów |
852 |
809 |
831 |
803 |
789 |
816 |
Liczba oddziałów |
47 |
47 |
47 |
47 |
45 |
47 |
|
Liczba uczniów w oddziale (średnia) |
18,13 |
17,21 |
17,68 |
17,09 |
17,53 |
17,36 |
|
Wydatki w tys. zł. |
6 717 |
7 254 |
7 760 |
8 471 |
8 095 |
8 772 |
|
Gimnazja |
Liczba uczniów |
511 |
478 |
439 |
428 |
407 |
397 |
Liczba oddziałów |
21 |
21 |
21 |
20 |
18 |
18 |
|
Liczba uczniów w oddziale (średnia) |
24,33 |
22,76 |
20,90 |
21,40 |
22,61 |
22,06 |
|
Wydatki w tys. zł. |
3631 |
4028 |
4400 |
4697 |
4697 |
4667 |
|
Uczniowie i nauczyciele |
Uczniowie (razem) |
1 363 |
1 287 |
1 270 |
1 231 |
1 196 |
1 213 |
Nauczyciele (liczba etatów) |
161,22 |
169,14 |
172,75 |
168,81 |
165,47 |
165,06 |
|
Liczba uczniów na jeden etat nauczycielski |
8,45 |
7,61 |
7,35 |
7,29 |
7,23 |
7,35 |
|
Liczba etatów nauczycielskich na jeden oddział |
2,37 |
2,49 |
2,54 |
2,52 |
2,63 |
2,54 |
|
Wydatki i subwencja |
Wydatki na dowóz uczniów |
130 |
141 |
149 |
146 |
153 |
180 |
Wydatki razem |
10 478 |
11 423 |
12 309 |
13 314 |
12 945 |
13 619 |
|
Dynamika zmian wydatków rok/rok |
9,02% |
7,76% |
8,16% |
-2,77% |
5,21% |
||
Subwencja w tys. zł. |
9 970 |
17 475 |
10 189 |
10 930 |
11 082 |
10 829 |
|
Dynamika zmian subwencji rok/rok |
75,28 (powódź) |
-41,69% |
7,27% |
1,39% |
-2,28% |
||
Wzrost wydatków 2014/2009 |
29,98% |
||||||
Wzrost subwencji 2014/2009 |
8,62% |
Wnioski nasuwają się same. W okresie od 2009 r. do 2014 r. nastąpił znaczny wzrost wydatków na edukację szkolną. Wzrost subwencji nie nadąża za tym wzrostem,. Oznacza to zwiększenie „dopłaty” z budżetu do tego zadania. Inne liczby pokazują ile jest uczniów w jednym oddziale szkoły podstawowej i gimnazjum – odpowiednio nieco ponad 17 i ponad 22. Z kolei na jeden oddział przypada ponad 2,5 etatu nauczycielskiego. Powinno to istotnie sprzyjać osiąganiu dobrych wyników w nauce, a na pewno daje to dobre warunki pracy dla nauczycieli.
Marian Grzegorzek
TŁUMACZ JĘZYKA MIGOWEGO W URZĘDZIE GMINY
Osoby niesłyszące przy załatwianiu administracyjnych spraw mogą skorzystać z pomocy tłumacza migowego.
Wystarczy zgłosić chęć skorzystania z tej usługi 3 dni przed planowaną wizytą w Urzędzie Gminy osobiście lub korzystając z pomocy osoby trzeciej dzwoniąc pod numer (15) 8362 075, a także wysyłając faks pod numer (15) 8362 209 oraz e-maila na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
![](/old/images/stories/ikony/jmigs.png)