Motycze Poduchowne

Położenie

Motycze  Poduchowne to  wieś leżąca w międzyrzeczu Sanu i Wisły, nad starym łożyskiem Sanu. Jedna z mniejszych miejscowości gminy Gorzyce.   Notowana już w XIV wieku, wymieniana w XV w "Liber Beneficiorum" Jana Długosza (II: 355, 451) jako M.Major. Miejscowość zajmuje powierzchnię 238,94 ha, co stanowi 3, 46% powierzchni całej gminy Gorzyce.

Rys historyczny miejscowości Motycze Poduchowne

Wieś powstała w 1317 roku, z nadania króla Władysława Łokietka na prawie magdeburskim. W  połowie XV wieku wieś stała się własnością kolegiaty sandomierskiej. Odtąd nazywała się Motycze Poduchowne. Po upadku Rzeczypospolitej  została skonfiskowana kolegiacie i przeszła na własność rządu austriackiego, który w 1789 r. sprzedał ją szlachcie.  W tym czasie wieś zamieszkiwało 37 poddanych , głównie biedniejszych kmieci i zagrodników. We wsi znajdował się folwark i karczma stanowiąc własność Firlejów, później Mikołaja Chrząstowskiego i Wilhelma Żórawskiego, następnie Czyżewskich, a w XVIII Wiernickich. W II  połowie XIX w. właścicielem folwarku był Stanisław Rucki, później zaś Rachmiel Kanarek. Na  początku XX w. Motycze Poduchowne liczyło 285 mieszkańców, w tym 12 Żydów.

Ciekawostki

Czy wiesz że :

• Na terenie Motycza Poduchownego znajduje się kapliczka powstała w drugiej połowie XIX wieku. Obiekt ten został wpisany do Gminnej Ewidencji Zabytków
• Malowniczym i atrakcyjnym turystycznie elementem miejscowości jest jezioro usytuowane w centrum wsi.
• Do dziś można znaleźć pozostałości  po szańcach opisanych przez Henryka Sienkiewicza w „Potopie”
• Oprac. Gminna Biblioteka Publiczna w Gorzycach

OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA W TRZEŚNI

39-432 Trześń; ul. Błonie 4

e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Prezes –    Ryszard Nowocień

Naczelnik – Przemysław Bożek

PREZENTACJA MIEJSCOWOŚCI FURMANY

 Położenie i powierzchnia

 Furmany są jedną z 8 miejscowości wyodrębnionych w podziale administracyjnym gminy Gorzyce, położonej na północnych krańcach Kotliny Sandomierskiej, otoczonej wodami rzek Wisły i Sanu. Furmany graniczą z następującymi miejscowościami: Trześń, Sokolniki, Poręby Furmańskie, dzielnicą Tarnobrzega – Sobowem oraz Żupawą.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego. Po reformie administracyjnej w 1998 roku Furmany wchodzą w skład Gminy Gorzyce w powiecie tarnobrzeskim, w województwie podkarpackim.

Furmany zajmuje powierzchnię 412, 41 ha, co stanowi 5, 96% powierzchni całej gminy Gorzyce.

 Rys historyczny miejscowości Furmany

 Wieś Furmany położona jest na terenie dawnej Puszczy Sandomierskiej, w pięknej zwartej zabudowie z nowoczesnymi budynkami. Osadę na swych dobrach założyli Tarnowscy w roku 1750 i stanowiła wtedy osiem rodzin z liczbą 38 mieszkańców. Wieś stopniowo się rozwijała i już w 1794 roku liczyła 92 mieszkańców.

W wyniku reform gminnych w 1786 roku znoszono mniejsze gromady i przysiółki wcielając je do większych gmin. W rezultacie rozporządzenia cyrkułu rzeszowskiego (urząd obwodowy) miejscowość Furmany wraz z miejscowością Jeziórko włączone zostały do Żupawy. Stan ten przetrwał do końca rozbiorów Polski.

W latach 70 – tych dwudziestego wieku miejscowość, na skutek kolejnego osadnictwa ludzi przybyłych szczególnie z Jeziórka po wywłaszczeniu tych terenów pod potrzeby Kopalni i Zakładów Przetwórczych Siarki, rozwinęła się w znaczącym stopniu.

W czasach współczesnych wieś Furmany zmieniła swoje oblicze. Z niewielkiej wioski lasowskiej o słabych glebach, rozdrobnionej i niezamożnej stała się miejscowością nowoczesną, zajmującą znaczną pozycję w strukturze gminy.

Od 1898 roku istniała w Furmanach szkoła zimowa, którą zajmowała się Rada Gminna. Zapiski z 1931 roku opisują szkołę, jako budynek drewniany, który posiadał jedną izbę lekcyjną i mieszkanie dla kierownika szkoły. W tym czasie zapisanych było 116 dzieci. Okres wojny i okupacji doprowadziły do zniszczenia szkoły, dokumentów i jej sprzętu. Od roku szkolnego 1948/1949 w doprowadzonej do użytku placówce uczyły się trzy klasy, natomiast czwarta uczęszczała do Publicznej Szkoły Podstawowej w Sokolnikach. Początkiem lat 60 – tych XX wieku w szkole zajęcia prowadziło pięciu nauczycieli. Funkcjonowało w niej siedem klas, w których naukę pobierało 133 uczniów. Natomiast od roku szkolnego 1966/1967 wprowadzono ósmą klasę.

Ze względu na trudną bazę lokalową od 1979 roku i przyrastającą liczbę uczniów rozpoczęto starania o rozbudowę szkoły. W 1982 roku stanęły fundamenty pod nową szkołę. Od 1 września 1986 roku uczniowie rozpoczęli naukę w nowo wybudowanym budynku o sześciu izbach lekcyjnych, które pozwoliły na likwidację klas łączonych. W starym budynku była zastępcza sala gimnastyczna. Dalsza trwająca sześć lat rozbudowa, przy wsparciu władz oświaty i przy zaangażowaniu mieszkańców, dała efekt dwukondygnacyjnego budynku. Obecnie w Szkole Podstawowej w Furmanach uczy się 69 dzieci.

Od ponad 70 lat na terenie wsi działa Ochotnicza Straż Pożarna i może pochwalić się wieloma dokonaniami. Wyszkolenie sprawnościowe strażaków sprawdzane było w organizowanych zawodach sportowo – pożarniczych, mistrzostwach w sportach pożarniczych i innych imprezach na szczeblu gminy, rejonów i powiatu tj. I miejsce w 1966, 1968 i 1969 w zawodach powiatowych. Od wybudowania 1983 roku Dom Strażaka jest obiektem użyteczności publicznej zaspokajającym potrzeby kulturalne, socjalne i rozrywkowe.

Na terenie Furman od 1951 roku działa Ludowy Zespół Sportowy, który w 2001 roku świętował jubileusz 50-lecia istnienia. W stowarzyszenie działają dwie drużyny sportowe: juniorów 24 osobowa i seniorów 17 osobowa. Treningi sportowców odbywają się bez trenera. Szatnia dla LZS jest w końcowym etapie budowy.

W 1983 roku w miejscowości Furmany rozpoczęto budowę kościoła, a jego poświęcenie odbyło się już w 1989 roku. Kościół należy do parafii Trześń.

 Marta Michałowicz – Kubal, Grzegorz Kubal, Miejscowości Gminy Gorzyce na przestrzeni wieków, Krosno – Targowiska 1998.

Benedykt Budziło, Ochotnicza Straż Pożarna w Furmanach, w 65 – rocznice powstania, Furmany 1999.

Benedykt Budziło, Dzieje szkolnictwa na terenie Gminy Gorzyce, Gorzyce 1999.

Furmany na tle gminy Gorzyce

Ludność

 Wg stanu na dzień 16 października 2007 r. gminę Gorzyce zamieszkuje 13753 osoby, w tym liczba mieszkańców Furman wynosi 676 osoby tj. 4, 92 % ogólnej liczby mieszkańców gminy. Struktura ludności miejscowości Furmany w latach 2000 – 2007 przedstawiała się następująco:

• 2000 – 665,

• 2001 – 674,

• 2002 – 662,

• 2003 – 655,

• 2004 – 658,

• 2005 – 663,

• 2006 – 667,

• 2007 – 674.

Obecnie wieś Furmany liczy 676 mieszkańców (dane na dzień 16.10.2008 r.), w tym 358 kobiet i 318 mężczyzn. W kategorii wiekowej sytuacja mieszkańców przedstawia się następująco:

 Jak wynika z powyżej przedstawionych danych miejscowość Furmany zamieszkuje więcej kobiet niż mężczyzn. Najbardziej liczną grupę wiekową stanowią osoby w przedziale wiekowym od 30 do 49 lat, zaś najmniej liczną osoby w wieku od 0 do 6 lat.

Rolnictwo

 W Furmanach występują warunki przyrodnicze w miarę dogodne dla produkcji rolnej. Charakterystycznym dla terenów miejscowości jest:

•    przewaga terenów równinnych,

•  gleby słabej jakości,

• długi okres wegetacyjny 210-220 dni,

• -stabilna pogoda oraz klimat, który pozwala uprawiać większość roślin uprawnych.

Podstawowym kierunkiem w produkcji roślinnej jest uprawa roślin zbożowych i roślin okopowych. Naturalne walory rolniczej przestrzeni produkcyjnej na terenie wsi pogarsza w dużym stopniu niekorzystna struktura gospodarstw indywidualnych, cechująca się dużym rozdrobnieniem. Właściciele gospodarstw indywidualnych oprócz pracy we własnych gospodarstwach, pracują również w pobliskich zakładach pracy.

 Przemysł

 Na terenie miejscowości Furmany działa 14 podmiotów gospodarczych, w tym 4 w branży usługowej, 4 w handlu oraz 6 w budownictwie.

Przemysł na terenie Furman nie jest rozwinięty. Jednakże w pobliskich miejscowościach między innymi w Gorzycach, Tarnobrzegu i Sandomierzu działa wiele firm produkcyjnych, dających zatrudnienie mieszkańcom Furman.

 Infrastruktura techniczna

 Układ komunikacyjny miejscowości Furmany opiera się na komunikacji drogowej.

Miejscowość przecinają drogi powiatowe, gminne oraz wewnętrzne. Sieć dróg przedstawia się następująco:

1) Drogi powiatowe:

•  Nr 1093R (Tarnobrzeg – stacja kolejowa Grębów); nawierzchnia bitumiczna; długość na terenie Furman: 2, 6 km; ul. Tarnobrzeska, ul. Kościelna.

• Nr 1092R (Trześń – Furmany); nawierzchnia bitumiczna; długość na terenie Furman: 0, 8 km; ul. Trześniowska.

• Nr 1094R (Furmany – Stale); nawierzchnia bitumiczna; długość na terenie Furman: 1 km; ul. Parkowa.

a)      Drogi gminne:

•  Nr 100146 (Furmany - Sokolniki); nawierzchnia bitumiczna; długość na terenie Furman: 1, 5 km; ul. Sokolnicka.

•  Nr 100149 (Podchwyty); tłuczeń; długość na terenie Furman: 0, 91 km; ul. Lipowa.

• Nr 100150 (Podporąbka); nawierzchnia bitumiczna; długość na terenie Furman: 1,  27 km; ul. Sosnowa.

b)     Drogi wewnętrzne:

•  Nr G-15; tłuczeń; długość na terenie Furman: 0, 34 km; ul. Leśna.

•   Nr G-24; tłuczeń; długość na terenie Furman: 0, 81 km; ul. Strażacka.

Miejscowość Furmany posiada oświetlenie uliczne, sieć wodociągową, gazową, elektryczną i telefoniczną. Brak jest kanalizacji, gospodarstwa domowe posiadają zbiorniki bezodpływowe. Docelowo problem ten będzie rozwiązany poprzez budowę kanalizacji ciśnieniowej.

 Gospodarka odpadami stałymi

 Odpady komunalne z miejscowości Furmany odbierane są od mieszkańców przez Zakład Gospodarki Komunalnej w Gorzycach. Odbiór odbywa się według harmonogramu raz w miesiącu oraz na zgłoszenia dodatkowe. Odpady przewożone są na wysypisko w Jamnicy bądź na składowisko odpadów w Sandomierzu.

Na terenie miejscowości prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów „u źródła” polegająca na tym, że wstępna selekcja odbywa się w miejscu powstawania odpadów, 
tj. w gospodarstwach domowych. Mieszkańcy w domach segregują odpady według rodzajów w systemie workowym. Każde gospodarstwo domowe otrzymuje worki foliowe, w których gromadzi surowce wtórne: papier i makulaturę w workach niebieskich, opakowania szklane w workach zielonych, opakowania z tworzyw sztucznych w workach żółtych. Odbiór zebranych surowców odbywa się, bezpośrednio od mieszkańców, raz w miesiącu zgodnie z harmonogramem.

 Zasoby mieszkaniowe

 Miejscowość Furmany ma charakter wiejski. Cechuje się skoncentrowaną zabudową w postaci domów jednorodzinnych z przylegającymi do nich budynkami gospodarczo – rolniczymi. Na terenie miejscowości istnieją wolne tereny przeznaczone pod zabudowę.

Edukacja, opieka i wychowanie

 Na terenie miejscowości Furmany zlokalizowana jest szkoła podstawowa zapewniająca realizację obowiązku szkolnego przez dzieci nim objęte. Młodzież w wieku gimnazjalnym uczęszcza do Gimnazjum w Sokolnikach.

Mieszkańcy Furman mają możliwość korzystania z placówek zlokalizowanych w miejscowości Gorzyce, do których należą: Centrum Kształcenia Praktycznego, Ośrodek Pomocy Społecznej, Centrum Wsparcia i Rehabilitacji Społecznej, Dom Pomocy im. Świętego Brata Alberta, Środowiskowa świetlica „Promyk”. Celem tych placówek jest realizacja zadań z zakresu nauczania, kształcenia umiejętności, opieki i wychowania.

 Bezpieczeństwo

 W zakresie bezpieczeństwa pożarowego na terenie miejscowości Furmany działa Ochotnicza Straż Pożarna. Została ona powołana z inicjatywy mieszkańców wsi w 1934 roku. OSP w Furmanach działa w ramach Krajowego Systemu Ratownictwa.

Bezpieczeństwo publiczne zapewnia Posterunek Policji zlokalizowany na terenie miejscowości Gorzyce. Funkcjonuje on, jako jednostka podlegała Komendzie Miejskiej Policji w Tarnobrzegu.

 Służba zdrowia

 Na terenie miejscowości Furmany nie ma zlokalizowanego zakładu opieki zdrowotnej. Mieszkańcy są objęci opieką medyczną w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej, przez Zakład Opieki Zdrowotnej „ESKULAP” i „DOM-MED” oraz w zakresie specjalistycznych świadczeń medycznych, zlokalizowanych w Ośrodku Zdrowia w Gorzycach oraz w Przychodni w Trześni. Do dyspozycji mają również prywatne gabinety lekarskie i stomatologiczne.

 Kultura

 Mieszkańcy Furman mogą korzystać z oferty kulturowej Środowiskowego Domu Kultury w Gorzycach, jednostki organizacyjnej powołanej do upowszechniania kultury.

Dom Kultury prowadzi działalność w ramach: dziecięcego zespołu tanecznego, teatrzyku żywego planu, pracowni plastycznej, zajęć wokalnych, zajęć muzycznych, zajęć modelarskich. Instytucja kulturalno – oświatowa działająca w Gorzycach, jaką jest Biblioteka Publiczna również jest udostępniona dla wszystkich mieszkańców gminy Gorzyce.

W dniu 16 września br. na stadionie w Furmanach odbyły się Gminne Zawody Sportowo – Pożarnicze Jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej oraz Młodzieżowych Drużyn Pożarniczych z terenu Gminy Gorzyce.

PREZENTACJA MIEJSCOWOŚCI GORZYCE

 Położenie i powierzchnia

 Gorzyce są jedną z 7 miejscowości wyodrębnionych w podziale administracyjnym gminy Gorzyce, położonej na północnych krańcach Kotliny Sandomierskiej, otoczonej wodami Wisły i Sanu.

Miejscowość zajmuje powierzchnie 972,58ha,  co stanowi 14,08% powierzchni całej gminy.

 Rys historyczny Gorzyc

           Gorzyce są jedną z najstarszych osad dawnej Puszczy Sandomierskiej. Powstanie miejscowości datuje się na koniec XI w. lub początek XII w. Znalezione w czasie badań archeologicznych w miejscu „ starego dworu ” w Gorzycach urny wskazują na istnienie cmentarzysk pochodzących z czasów ok. tysiąca lat p.n.e. Były to osady prasłowian, którzy dali początek lechickiemu plemieniu zwanemu Lędzianami. Józef Rawski uważa, że „ dawna osada Gorzyce znajdowała się na wzniesieniu „ Pączek ” i była wysuniętą na wschód od Wisły strażnicą grodu sandomierskiego, która ogniem i dymem dawała znać do grodu 

o zbliżającym się niebezpieczeństwie. Dlatego też wyprowadza jej nazwę od słowa „gorzeć”.

          Rodowód miejscowości sięga okresu wczesnopiastowskiego i należy umieścić ją wśród plemion zlokalizowanych wokół grodu sandomierskiego. Były to dobra najpierw książęce, potem królewskie należące do starostwa sandomierskiego obejmującego cały teren puszczy sandomierskiej. Początkowo znajdował się tu dworek i folwark książęcy służący księciu na krótki pobyt w czasie łowów. Około 1138 roku za przyczyną księcia Henryka Sandomierskiego we wsi została erygowana pierwsza parafia na terenie całej Puszczy Sandomierskiej.

W średniowieczu krzyżowały się tu trzy szlaki handlowe:

wodny Wisłą z Krakowa do Gdańska,

wodny Sanem z Ulanowa do Gorzyc, a następnie Wisłą do Gdańska,

lądowy z Sandomierza przez Kopki, aż do Morza Czarnego.

Do rozbiorów Polski wieś należała do tzw. wsi królewskich. W czasie zaborów znalazła
się wśród dóbr kameralnych. W okresie międzywojennym w ramach COP w pobliżu wsi Gorzyce wybudowano odlewnię aluminium (późniejsze WSK, a obecne Federal Mogul), przy której powstało osiedle robotnicze, stanowiące dzisiaj centralną część miejscowości.

Obiekty zabytkowe

Na terenie Gorzyc zewidencjonowano kilka obiektów zabytkowych powstałych na przestrzeni XIX i XX wieku Obiekty zostały wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków, należą do nich:  

• zespół kościoła parafialnego Nr rej. 296/A z 15.05.1986r.

• dawna plebania „ Na Pączku” Nr rej. 81/A z 10.08.1982r. i 12.01.1984r.

• strefa ochrony konserwatorskiej dawnej plebani Nr rej.81/A

• kaplica cmentarna,

• nagrobki Fr. Grzywacza, A. Deca, M. Jaroniowej,

• pomnik  „Ofiarom wojny światowej”  2 poł. XIX Nr rej.431/A z 18.04.1991r.

Ponadto na terenie Gorzyc zewidencjonowano dwa stanowiska archeologiczne epoki brązu.

cmentarzysko kultury łużyckiej – stanowisko Nr 1 Nr rej. 532/A

cmentarzysko kultury łużyckiej – stanowisko Nr 2 Nr rej. 533/A

Ludność

        Wg stanu na dzień 15 listopada 2007 r. gminę Gorzyce zamieszkuje 13842 osoby, w tym liczba mieszkańców Gorzyc wynosi 7310 osób tj. 52,81 % ogólnej liczby mieszkańców gminy. Część wiejską sołectwa zamieszkuje  1763 osób, zaś  Osiedle  Gorzyce 5547 osób.

Rolnictwo

        Produkcja rolnicza w większej części skoncentrowana jest w części Gorzyc zwanej Pączek Gorzycki, gdzie występują korzystne warunki przyrodnicze do uprawy:

przewaga terenów równinnych

gleby dobrej jakości

długi okres wegetacyjny 210-220 dni

stabilna pogoda  oraz klimat, który pozwala uprawiać większość roślin uprawnych.

     Podstawowym kierunkiem w produkcji roślinnej jest uprawa roślin zbożowych i roślin okopowych. Na tym terenie istnieje sześć większych gospodarstw, nastawionych na hodowlę bydła mlecznego oraz produkcję sadowniczą. Naturalne walory rolniczej przestrzeni produkcyjnej na terenie gminy pogarsza w dużym stopniu niekorzystna struktura gospodarstw indywidualnych, cechująca się dużym rozdrobnieniem gospodarstw. Z każdym rokiem zmniejsza się zarówno pogłowie bydła jak i trzody chlewnej. Sytuacja uwarunkowana jest sytuacją ekonomiczną tj. opłacalnością produkcji. Na terenie gminy właściciele gospodarstw indywidualnych w większości pracują oprócz pracy w gospodarstwie w pobliskich zakładach pracy.

Przemysł

                Na terenie Gorzyc działa wiele zakładów produkcyjnych. W wyniku przemian własnościowych na zasadach prywatyzacji –wówczas działająca  firma WSK Gorzyce została przejęta przez korporację amerykańską -Federal Mogul S.A.-2001r. Spółka ta produkuje tłoki oraz odlewy z metali lekkich.

Na terenie zakładu działają :

• „ Alumetal „ Sp. z o.o.

• RH ALURAD WHEELS POLSKA Sp. z o.o.

• AIMT Polska Sp.z o.o.

• Press+Sintertechnik Sp.zo.o.

• ZTE Radom.

Na terenie Gorzyc funkcjonują cztery cegielnie produkujące ceramikę budowlaną. Zarejestrowanych jest wiele podmiotów gospodarczych, najwięcej w dziedzinie handlu oraz transporcie drogowym. Zlokalizowana jest piekarnia, młyn, masarnia, funkcjonuje Spółdzielnia Mieszkaniowa.

Infrastruktura techniczna

 Układ komunikacyjny Gorzyc opiera się na komunikacji drogowej.

Elementami składowymi są:

• droga krajowa Nr 77  Stalowa Wola – Sandomierz ( stanowi główną oś komunikacyjną)

• droga wojewódzka Nr 854 Annopol - Gorzyc ( posiada drugorzędne znaczenie  gospodarcze)

• Przez teren Gorzyc przebiega również sieć dróg sklasyfikowanych jako gminne. Sieć dróg gminnych jest dostatecznie rozwinięta.

Zasoby mieszkaniowe

Miejscowość Gorzyce ma charakter miejsko- wiejski. Cześć wiejska charakteryzuje się skoncentrowaną zabudową w postaci domków jednorodzinnych z przylegającymi do nich budynkami gospodarczo- rolnymi. Na osiedlu zaś dominują elementy zabudowy wielorodzinnej i przemysłowej (Federal – Mogul). Dodatkowo rozbudowuje się osiedle Przybyłów, gdzie powstaje wiele domków jednorodzinnych.

 Gospodarka odpadami stałymi

 Gorzyce nie posiadają składowiska odpadów komunalnych. Odpady komunalne odbierane 

są od mieszkańców według harmonogramu 1 raz w miesiącu oraz na zgłoszenia dodatkowe. Na terenie zabudowy miejskiej (osiedla) odpady gromadzone są w pojemnikach i odbierane po zapełnieniu przez Zakład Gospodarki Komunalnej w Gorzycach, następnie przewożone na składowisko odpadów w Stalowej Woli.

Edukacja, opieka i wychowanie

  Na terenie Gorzyc znajdują się :

• Szkoła Podstawowa Nr 1 im. ks. Adama Osetka,

• Zespół  Szkół im. Jana Pawła II

• Zespół  Szkół im. por. Józefa Sarny

• Centrum Kształcenia Praktycznego

• Samorządowe Przedszkole

• Ośrodek Pomocy Społecznej

• Centrum Wsparcia i Rehabilitacji Społecznej

• Dom Pomocy im. Świętego Brata Alberta

• Środowiskowa świetlica „Promyk”

Celem tych placówek realizacja zadań z zakresu nauczania, kształcenia umiejętności, opieki    i wychowania.

Bezpieczeństwo

 Na terenie Gorzyc funkcjonuje Komisariat Policji, jako jednostka podlegała Komendzie Miejskiej Policji w Tarnobrzegu. W Posterunku służbę pełni 13 funkcjonariuszy policji.

W zakresie bezpieczeństwa pożarowego na terenie Gorzyc działa Ochotnicza Straż Pożarna, która działa w ramach Krajowego Systemu Ratownictwa.

Służba zdrowia

 Na terenie Gorzyc opiekę nad mieszkańcami pełnią Zakłady Opieki Zdrowotnej „ESKULAP” oraz „DOM-MED”, które świadczą pomoc w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej.  Znajdują się również prywatne gabinety lekarskie i stomatologiczne.

Na terenie Gorzyc działają dwie apteki.

Kultura

Sprawami kultury w Gorzycach zajmuje się Środowiskowy Dom Kultury, który jest jednostką organizacyjną powołaną do upowszechniania kultury. Głównym celem placówki jest ochrona tradycji kulturalnej oraz pozyskanie i przygotowanie jej mieszkańców
do aktywnego udziału w działalności kulturalno – oświatowej.

Dom Kultury prowadzi działalność w ramach: dziecięcego zespołu tanecznego, teatrzyku żywego planu, pracowni plastycznej, zajęć wokalnych, zajęć muzycznych, zajęć modelarskich. Przy ŚDK w Gorzycach działa również Kapela Ludowa oraz Orkiestra Dęta.

Do instytucji kulturalno – oświatowych działających w Gorzycach należy Biblioteka Publiczna.

Kluby sportowe i stowarzyszenia

 Na terenie Gorzyc istnieją: 

 KLUBY SPORTOWE

• Uczniowski Klub Sportowy „Tłoki”

• Gorzycki Klub Karate Kyokushin

• Uczniowski Klub Sportowy „Algo”

• Uczniowski Klub Sportowy „DONIC”

• Gorzycki Klub Sportowy „Tłoki”

• Parafialny Klub Sportowy „Emaus”

STOWARZYSZENIA

• Towarzystwo Obrony Przyrody „Ostoja”

• Stowarzyszenie Gminna Sieć Komputerowa „Gonet”

• Towarzystwo Kulturalno-Historyczne

• Polski Związek Wędkarski

• Klub Abstynenta „Arka”

• Stowarzyszenie Sympatyków Szkoły Podstawowej Nr 1

• Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Młodzieży „ Sami dla Siebie”

Na terenie Gorzyc działa również: Klub Seniora, Caritas Parafialny

Turystyka

 Pomimo naturalnych walorów turystycznych teren Gorzyc jest mało wykorzystywany turystycznie, w rozumieniu zorganizowanych form turystyki. Do naturalnych walorów krajobrazowych zalicza się fragment starorzecza rzekę Łęg. W sezonie letnim znaczącą rolę rekreacyjno-wypoczynkową pełni sztuczny zbiornik wodny – zalew w części Gorzyce zwany Przybyłów.

.

Gminne zawody sportowo-pożarnicze – Furmany 2018

Gorzyce

Położenie

Pod względem geograficznym wieś Gorzyce położona jest na północnych krańcach Kotliny Sandomierskiej, otoczona wodami Wisły i Łęgu.Gorzyce, mimo że są obszarem wiejskim, mają charakter wiejsko – miejski. Część wiejska ma zabudowę jednorodzinną, natomiast na osiedlu dominuje zabudowa wielorodzinna. Miejscowość zajmuje powierzchnie 972,58ha,  co stanowi 14,08% powierzchni całej gminy.

Rys historyczny miejscowości Gorzyce

Gorzyce są jedną z najstarszych osad dawnej Puszczy Sandomierskiej. Rodowód miejscowości sięga okresu wczesnopiastowskiego, były to dobra najpierw książęce, potem królewskie należące do starostwa sandomierskiego obejmującego cały teren Puszczy Sandomierskiej. Początkowo znajdował się tu dworek i folwark książęcy służący księciu na krótki pobyt w czasie łowów. Prawdopodobnie w I połowie XII wieku powstała pierwsza na tym terenie parafia Gorzyce. Świadczy o tym Kościół pod wezwaniem Św. Wita, wymieniony w buli papieskiej z 1148 roku. W średniowieczu w Gorzycach krzyżowały się trzy szlaki handlowe: Wisłą z Krakowa do Gdańska, Sanem z Krzeszowa, Ulanowa do Gorzyc a następnie Wisłą do Gdańska oraz szlak lądowy z Sandomierza aż do Morza Czarnego. W 1702 roku po bitwie pod Kliszowem na terenach Gorzyc miał miejsce Zjazd Sandomierski czyli obrady pospolitego ruszenia województwa małopolskiego. W 1809 roku miała miejsce tzw. „bitwa wrzawska”  pomiędzy wojskami Księstwa Warszawskiego, którego naczelnym wodzem był książę Józef Poniatowski, a korpusem austriackim, dowodzonym przez arcyksięcia Ferdynanda d ‘Este. W czasie I wojny Światowej przechodzący kilkakrotnie front rosyjsko – austriacki przyniósł liczne straty i zniszczenia. W 1918 roku mieszkańcy brali udział w tworzeniu niepodległej Polski. W ramach budowy Centralnego Okręgu Przemysłowego powstała prywatna fabryka, której właścicielami byli Erazm Mieszczański i Tadeusz Jaroszewski. Fabryka produkowała odlewy podzespołów ze stopów aluminium dla przemysłu zbrojeniowego, naczynia kuchenne i proste narzędzia rolnicze. Po wojnie fabrykę przekształcono w wytwórnię sprzętu komunikacyjnego – WSK Gorzyce a w 2001 roku w firmę Federal Mogul.

Ciekawostki

Czy wiesz że:

• Henryk Sienkiewicz w Potopie zamieścił wątek związany z Gorzycami.

„…Obóz był bardzo obszerny, obejmował cały trójkąt, utworzony przez San             i Wisłę. U wierzchołka trójkąta leżał Pniew, u podstawy Tarnobrzeg z jednej strony, Rozwadów zaś z drugiej. Oczywiście całej rozległości niepodobna było wzrokiem ogarnąć; jednak, jak okiem sięgnął, widać było szańce, okopy, roboty ziemne i faszynowe, na nich działa i ludzi. W samym środku okolicy w Gorzycach była kwatera królewska, tam też stały główne siły armii…”

• W 1972 roku nastąpiła zmiana siedziby gminy z Trześni na Gorzyce.
• U podnóża Góry Plebańskiej płynie fragment starorzecza Sanu – potok Sanna.    
  San na przełomie XVII i XVIII wieku zmienił swoje koryto i ujście.
• Na całym świecie znana jest marka Federal Mogul Gorzyce.
• Gorzyce mają dwóch honorowych obywateli gminy: Paweł Adamowicz – prezydent miasta Gdańsk, ks. prałat Władysław Drewniak – proboszcz  Parafii w Gorzycach.
• Do 1974 roku Gminna Biblioteka Publiczna w Gorzycach mieściła się w dawnym budynku „Agronomówki”  przy ul. Wrzawskiej.
• Przy zakładach WSK Gorzyce stał wybudowany w latach 70-tych, ośmiokondygnacyjny biurowiec, rozebrany w 2010 roku.
• ZKS Tłoki Gorzyce w sezonach od 2000/2001 do 2003/2004 spędził w II lidze.

Zabytki

1. Dawna Plebania na Górze Plebańskiej z końca XIII wieku, klasycystyczna, stylizowana na dwór szlachecki.
2. Kościół Parafialny pod wezwaniem Św. Franciszka Salezego i Św. Andrzeja Boboli, postawiony w miejscu spalonego w czasie II wojny światowej drewnianego kościoła.
3. Figura Matki Boskiej na Górze Plebańskiej.
4. Pomnik Grunwaldzki wzniesiony w 500 rocznicę zwycięstwa pod Grunwaldem, wybudowany przez mieszkańców Gorzyc w 1910 roku.
5. Neogotycka kaplica cmentarna z połowy XIX wieku.
6. Pomnik – nagrobek postawiony w hołdzie żołnierzom z Gorzyc, którzy zginęli w czasie I wojny Światowej.

Oprac. Gminna Biblioteka Publiczna w Gorzycach

Jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych z terenu Powiatu Tarnobrzeskiego otrzymają finansowe wsparcie na zakup niezbędnego wyposażenia oraz prace remontowe w remizach.

Ochotnicza Straż Pożarna w Furmanach

39-400 Furmany ul. Trześniowska 13

e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Prezes – Przemysław Antończyk

Naczelnik – Robert Duma

INFORMACJE DO STRONY INTERNETOWEJ WWW.GMINAGORZYCE.PL